AÇIK VE NET KONUŞALIM, BELKİ ANLAŞABİLİRİZ...

 

Boeing 747 jet yolcu uçağı 400 yolcusuyla yaklaşık 10 saatlik okyanus aşırı uçuşunun son dakikalarına yaklaşmış ve New York JFK havalimanının kontrol sahasına girmiştir. Kule ile ilk temas sonrası gerekli talimatları alan pilota iniş için 22.sırada olduğu söylenir ve beklemede kalacağı pozisyon bildirilir. Yirmiikinci sırada olmak demek yaklaşık 1.5 saat kadar bekleme demektir ki bu bekleme uçağın mesul kaptan pilotuna fazla gelir. Kalan yakıtının yeteceğinden de kuşkuludur. Bunun üzerine kuleyi arar ve yakıt sorunu yaşayabileceğini, iniş için öncelik tanınıp tanınamayacağını sorar. Aldığı cevap şudur: "DO YOU DECLARE AN EMERGENCY?" (Acil Durum bildiriyor musunuz?). Kaptanın hayır cevabı üzerine kontrolörün cevabı çok açıktır: "YOU ARE NUMBER 22 FOR LANDING" (İniş için 22.sıradasınız).

Havacılıkta kurallar her durumda AÇIK ve NET ifadeler kullanmayı gerektirmektedir. "Yani, belki, acaba" gibi muğlak ifadeler hiçbir zaman dikkate alınmamaktadır ve deneyimli hiçbir kaptan bu tür ifadelere başvurmamaktadır.

Kısa öykümüz şöyle bitebilirdi: Mesul kaptan iniş sonrası formalitelerden çekindiği için acil durum ilan etmekten son ana kadar kaçınır ve artık depolarında benzin kalmadığını farkettiğinde acil durum ilan eder. Kontrolör kendisine direkt iniş izni verir ama artık çok geçtir...

Ama gerçekte öykünün sonu şöyledir: Kaptan tahmini bekleme süresi ile deposundaki yakıt miktarını gözönüne alarak yeterli yakıtı kalmayacağını hesaplar ve acil durum ilan eder yani kuleye şu kelimeleri TELAFFUZ eder: "WE ARE DECLARING AN EMERGENCY". Bunun üzerine inişte kendine öncelik tanınır. Yolcular salimen New York'a ulaşırlar. Kaptan kısa bir soruşturmadan sonra aklanır.

Görüldüğü gibi anahtar nokta, AÇIK, NET ve ANLAŞILIR ifadelerin kullanılmış olmasıdır.

Cerrahi birçok yönden havacılığa çok benzer. Her ikisinde de insan hayatı sözkonusudur ve ikisi de kural tanımazlığı, laubaliliği ve yetersizliği insanlara çok pahalı ödetirler. Bu nedenle sanırım AÇIK, NET ve ANLAŞILIR ifadelerle konuşmak cerrahide de en az havacılıkta olduğu kadar önem taşımaktadır.

YUVARLAK, MUĞLAK, HER YANA ÇEKİLEBİLECEK ifadeler belki de cerrahide en tehlikeli davranış biçimleridir.

 

Bu yazı, hayatında hiçbir kritik kararı kendi başına alamamış, zoru görünce kıvıran, herhangi bir fikir ve kararı olmadığını çevresi farketmesin diye “homurdanarak” konuşmaya çalışan, kendi eksiklik ve kusurlarını örtebilmek için etrafa alev saçan, kritik kararlar sırasında nedense ortada görünmeyen ama sonradan herşeyi acımasızca eleştirerek tatmin olmaya çalışan zavallılara ithaf edilmiştir... Onlar kendilerini bilirler...

 

 

 

ANA SAYFA